Vì sao nhuộm tự nhiên trở lại?

Sau một thời gian dài trôi vào quên lãng, phương pháp nhuộm tự nhiên từ thực vật nay dần được ưa chuộng trở lại như một hình thức phủ màu cho vải vóc thân thiện với môi trường, tôn trọng phát triển bền vững trong ngành công nghiệp thời trang và may mặc.

Cùng tìm hiểu sự trở lại của nhuộm tự nhiên cùng các thương hiệu hưởng ứng phương pháp này bằng những sản phẩm thủ công mang bản sắc độc đáo.

Khởi nguồn từ thời kỳ đồ đá, nhuộm tự nhiên là quá trình sử dụng nhiều loại sản phẩm thực vật như rau, khoáng chất, côn trùng và hoa để tạo ra màu sắc trên vải và sợi cellulose như bông, lanh, sợi gai dầu. Tuy nhiên, những loại thuốc nhuộm này không bao giờ tạo ra một sắc màu nhất quán, và quá trình nhuộm có thể mất tới 14 ngày đã dẫn đến sự ra đời giải pháp thay thế, đó chính là thuốc nhuộm tổng hợp.

Được phát hiện bởi nhà hóa học người Anh William H. Perkins năm 1856, thuốc nhuộm tổng hợp là giải pháp thỏa đáng nhất khi ngành công nghiệp dệt đang phát triển ở gần cuối cuộc cách mạng công nghiệp vì tiết kiệm chi phí, ít thời gian nhuộm và dễ cung cấp một số lượng lớn so với thuốc nhuộm tự nhiên.

Thời gian gần đây, nhuộm tự nhiên dần phổ biến trở lại khi ngày càng có nhiều người nhận ra tầm nghiêm trọng trọng của ô nhiễm nước và môi trường. Theo Giáo sư chuyên ngành Quần áo và Dệt may Rita Kant, ngành dệt may là một trong những ngành sử dụng nhiều hóa chất nhất và là tác nhân thứ hai gây ô nhiễm nguồn nước sạch trên Trái Đất.

Người ta ước tính rằng mỗi ngày, nhà máy dệt tiêu thụ trung bình khoảng 1,6 triệu lít cho mỗi 8000kg vải và theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2019, nhuộm vải góp phần gây ra 1/5 ô nhiễm nước toàn cầu. Những con số này lý giải tại sao ngày càng có nhiều người quay lại thói quen sử dụng thuốc nhuộm tự nhiên vì giảm thiểu tác động đến môi trường.

Các nhà thiết kế tầm cỡ như Eileen Fisher và Stella McCartney đã sử dụng loại vải nhuộm tự nhiên thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, một số nghệ sĩ, nhà thiết kế thời trang như Studio Tinta, Hunter Made, San Design Garden sử dụng phương pháp nhuộm tự nhiên để tạo ra các đồ gia dụng và vải may mặc khác nhau.

Studio Tinta

Với tinh thần nghề nghiệp mạnh mẽ cùng mối quan tâm sâu sắc đến môi trường, Studio Tinta tạo ra những sản phẩm gia dụng sang trọng như vỏ gối, vải mỏng, mặt nạ mắt được làm từ các loại sợi tự nhiên là sợi gai dầu, lụa và vải lanh.

Chủ sở hữu thương hiệu Kate Wilkins tạo ra những sản phẩm này từ studio của cô ở Newcastle, NSW với mỗi màu sắc độc đáo được làm từ nguyên liệu thực vật tươi và khô. Như Wilkin chia sẻ “Sản phẩm vải Tinta tôn lên vẻ đẹp và tính linh hoạt của các nguồn tài nguyên thiên nhiên có thể tái tạo của chúng ta”, những loại thuốc nhuộm được sử dụng đều có thể ủ phân khi hết hạn sử dụng và để tránh lãng phí nước, tất cả các bể nhuộm được tái sử dụng và tất cả hàng dệt đều được giặt bằng tay.  

Hunter Made

Nghệ sĩ dệt may Phoebe Hunter đã sáng lập thương hiệu không chất thải với phương châm phát triển bền vững bằng cách sử dụng lá, hoa, than củi, bột màu thô và gỗ để tạo ra vải riêng cho dòng sản phẩm khăn choàng. Ngoài ra, thương hiệu cũng tổ chức các sự kiện và hội thảo bền vững chuyên về nhuộm thực vật, vẽ hoa và cắm hoa.

Nhằm duy trì phương pháp sản xuất không chất thải, Hunter Made cung cấp chương trình tái chế đổi hoa tàn lấy voucher mua sắm dành cho khách hàng. Theo đó, những bông hoa được gửi đến thông qua chương trình sẽ được tái sử dụng. “Hunter Made hoạt động với lối sống chậm của chủ nghĩa tối giản, tôn trọng tính bền vững và tinh thần mua sắm có chủ đích và chỉ khi cần thiết,” Hunter bày tỏ trên website của thương hiệu.

San Design Garden 

Thay vì chạy theo xu hướng và theo đuổi mục tiêu lợi nhuận, San Design Garden lại chọn tính thủ công làm bản sắc đặc trưng và tính bền vững làm triết lý theo đuổi của thương hiệu. Ở San Design Garden, quá trình sản xuất luôn cân nhắc kỹ lưỡng về chất liệu và kỹ thuật, để mỗi sản phẩm vừa thân thiện vừa có tính thẩm mỹ cao cùng giá thành dễ tiếp cận nhất. 

Lấy tính thiên nhiên và thủ công là đặc trưng sản phẩm, các chất liệu chính và phụ kiện đều ưu tiên nguồn gốc thực vật, được sản xuất bằng kỹ thuật thủ công khéo léo nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ và công năng, đáp ứng nhu cầu đa dạng khách hàng. 

“Dù là khách hàng có chọn mua sản phẩm ngay bây giờ hay trong tương lai, thông điệp của San Design Garden muốn gửi gắm nếu mang ý nghĩa tốt sẽ tạo ra được năng lượng tích cực và truyền cảm hứng đến cho cộng đồng,” NTK Lư Bích Sơn chia sẻ về hướng đi khác biệt của thương hiệu. 

Nguồn: https://revivalrunway.com/why-fashion-brands-are-embracing-natural-dyes/

Chuyển ngữ: Long Nguyễn